‰PNG  IHDRۤ;œˆŽIDATxÚíÜťn¤0€áź˙KĄ• Š)(ŚpAá‚Â… –ąÇ7†LeG{ý§ Â§ăť˘|ŹďŘ°aÆ 6lŘ°aÆ 6lŘ°aÆ 6loműó$^ţyżúÝŘ°ag“5bÆ 6lŘ°aÆ 6lŘ°a{‘ퟁ 6lŘ°aÆ ›`›ľçă´}HĎFkm,›mśĐűŹÓŞńŃęĂ´ŇĂ´!Ý ‹xŰ|'ܢ˟;ˇE:—Ôő9­&ᶒś}Ž{žv]™n&Ń6ç íhíŐ_ő÷t¨Ú Íľ-ŇŤŻšşZ;ú´Z$Ű.žPÔÄřkíĹž)ş!§oĄĄˆ>}lłeQfJŐTą—u іľň•›ĺچŞ×\âÝX=8ÝîRن4`Vwňlž>ëĂ×ún•Gţ^›ěižsŠĚ"msŮ$×uńÝiťˆ?wĄbs[mŠ6łK4áăçO†‰š.Ł4›Ţ%şĐ×/őŔßĎbëC%Šçt ű‰MŸ×–– ú-lîG6ąmrz2–ôśs%ť9Ŕ•s@˜šě-âkť9 =ěćî)ÎÝőĚĺâkťB5ŐËÂ×\Ăńš+͂çZsٲ ĺľňRnÚÂ~G§…ÉRŚŻ•CŸŠí¨É ›wIcIďén7jJ°ĺčhۛNCS|ěâÓj0ćŞň8y˝iHKֶۛĐkňɈ+;Sz°śú¨áL/ľ­FĐ*\çĆԔË#"5ŻÂmë2Üď[SĹ­ŤťÍú‹Ł=ŠgŻÎn‹aóP…eÚғűLŰ˙ lŘ°aÆ 6lŘ^kăďĚąaÆ 6lŘ°aÆ 6lŘ°a;˙Š ś_ÚÎŘ°aÆ 6lŘ°aÆ 6lŘ°aÆ śá¨ëœR˘ÇĆIENDŽB` =============================================================================== = W i t a j w t u t o r i a l u V I M - a - Wersja 1.7. = =============================================================================== Vim to potężny edytor, który posiada wiele poleceń, zbyt dużo, by wyjaœnić je wszystkie w tym tutorialu. Ten przewodnik ma nauczyć Cię posługiwać się wystarczajšco wieloma komendami, byœ mógł łatwo używać Vima jako edytora ogólnego przeznaczenia. Czas potrzebny na ukończenie tutoriala to 25 do 30 minut i zależy od tego jak wiele czasu spędzisz na eksperymentowaniu. UWAGA: Polecenia wykonywane w czasie lekcji zmodyfikujš tekst. Zrób wczeœniej kopię tego pliku do ćwiczeń (jeœli zaczšłeœ komendš "vimtutor", to już pracujesz na kopii). Pamiętaj, że przewodnik ten został zaprojektowany do nauki poprzez ćwiczenia. Oznacza to, że musisz wykonywać polecenia, by nauczyć się ich prawidłowo. Jeœli będziesz jedynie czytał tekst, szybko zapomnisz wiele poleceń! Teraz upewnij się, że nie masz wciœniętego Caps Locka i wciskaj j tak długo dopóki Lekcja 1.1. nie wypełni całkowicie ekranu. ~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~ Lekcja 1.1.: PORUSZANIE SIĘ KURSOREM ** By wykonać ruch kursorem, wciœnij h, j, k, l jak pokazano. ** ^ k Wskazówka: h jest po lewej < h l > l jest po prawej j j wyglšda jak strzałka w dół v 1. Poruszaj kursorem dopóki nie będziesz pewien, że pamiętasz polecenia. 2. Trzymaj j tak długo aż będzie się powtarzał. Teraz wiesz jak dojœć do następnej lekcji. 3. Używajšc strzałki w dół przejdŸ do następnej lekcji. Uwaga: Jeœli nie jesteœ pewien czegoœ co wpisałeœ, wciœnij , by wrócić do trybu Normal. Wtedy powtórz polecenie. Uwaga: Klawisze kursora także powinny działać, ale używajšc hjkl będziesz w stanie poruszać się o wiele szybciej, jak się tylko przyzwyczaisz. Naprawdę! ~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~ Lekcja 1.2.: WYCHODZENIE Z VIM-a !! UWAGA: Przed wykonaniem jakiegokolwiek polecenia przeczytaj całš lekcję !! 1. Wciœnij (aby upewnić się, że jesteœ w trybie Normal). 2. Wpisz: :q!. To spowoduje wyjœcie z edytora PORZUCAJĽC wszelkie zmiany, jakie zdšżyłeœ zrobić. Jeœli chcesz zapamiętać zmiany i wyjœć, wpisz: :wq 3. Kiedy widzisz znak zachęty powłoki wpisz komendę, żeby wrócić do tutoriala. Czyli: vimtutor 4. Jeœli chcesz zapamiętać polecenia, wykonaj kroki 1. do 3., aby wyjœć i wrócić do edytora. UWAGA: :q! porzuca wszelkie zmiany jakie zrobiłeœ. W następnych lekcjach dowiesz się jak je zapamiętywać. 5. Przenieœ kursor do lekcji 1.3. ~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~ Lekcja 1.3.: EDYCJA TEKSTU - KASOWANIE ** Wciœnij x aby usunšć znak pod kursorem. ** 1. Przenieœ kursor do linii poniżej oznaczonej --->. 2. By poprawić błędy, naprowadŸ kursor na znak do usunięcia. 3. Wciœnij x aby usunšć niechciany znak. 4. Powtarzaj kroki 2. do 4. dopóki zdanie nie jest poprawne. ---> Kkrowa prrzeskoczyła prrzez ksiiężycc. 5. Teraz, kiedy zdanie jest poprawione, przejdŸ do Lekcji 1.4. UWAGA: Ucz się przez ćwiczenie, nie wkuwanie. ~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~ Lekcja 1.4.: EDYCJA TEKSTU - INSERT (wprowadzanie) ** Wciœnij i aby wstawić tekst. ** 1. Przenieœ kursor do pierwszej linii poniżej oznaczonej --->. 2. Aby poprawić pierwszy wiersz, ustaw kursor na pierwszym znaku PO tym, gdzie tekst ma być wstawiony. 3. Wciœnij i a następnie wpisz konieczne poprawki. 4. Po poprawieniu błędu wciœnij , by wrócić do trybu Normal. Powtarzaj kroki 2. do 4., aby poprawić całe zdanie. ---> W tej brkje trochę . ---> W tej linii brakuje trochę tekstu. 5. Kiedy czujesz się swobodnie wstawiajšc tekst, przejdŸ do podsumowania poniżej. ~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~ Lekcja 1.5.: EDYCJA TEKSTU - APPENDING (dodawanie) ** Wciœnij A by dodać tekst. ** 1. Przenieœ kursor do pierwszej linii poniżej oznaczonej --->. Nie ma znaczenia, który to będzie znak. 2. Wciœnij A i wpisz odpowiednie dodatki. 3. Kiedy tekst został dodany, wciœnij i wróć do trybu Normalnego. 4. Przenieœ kursor do drugiej linii oznaczonej ---> i powtórz kroki 2. i 3., aby poprawić zdanie. ---> Brakuje tu tro Brakuje tu trochę tekstu. ---> Tu też trochę bra Tu też trochę brakuje. 5. Kiedy już utrwaliłeœ ćwiczenie, przejdŸ do lekcji 1.6. ~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~ Lekcja 1.6.: EDYCJA PLIKU ** Użyj :wq aby zapisać plik i wyjœć. ** !! UWAGA: zanim wykonasz jakiekolwiek polecenia przeczytaj całš lekcję !! 1. Zakończ tutorial tak jak w lekcji 1.2.: :q! lub, jeœli masz dostęp do innego terminala, wykonaj kolejne kroki tam. 2. W powłoce wydaj polecenie: vim tutor "vim" jest poleceniem uruchamiajšcym edytor Vim. 'tutor' to nazwa pliku, jaki chcesz edytować. Użyj pliku, który może zostać zmieniony. 3. Dodaj i usuń tekst tak, jak się nauczyłeœ w poprzednich lekcjach. 4. Zapisz plik ze zmianami i opuœć Vima: :wq 5. Jeœli zakończyłeœ vimtutor w kroku 1., uruchom go ponownie i przejdŸ do podsumowania poniżej. 6. Po przeczytaniu wszystkich kroków i ich zrozumieniu: wykonaj je. ~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~ LEKCJA 1. PODSUMOWANIE 1. Poruszasz kursorem używajšc "strzałek" i klawiszy hjkl . h (w lewo) j (w dół) k (do góry) l (w prawo) 2. By wejœć do Vima, (z powłoki) wpisz: vim NAZWA_PLIKU 3. By wyjœć z Vima, wpisz: :q! by usunšć wszystkie zmiany. LUB: :wq by zmiany zachować. 4. By usunšć znak pod kursorem, wciœnij: x 5. By wstawić tekst przed kursorem lub dodać: i wpisz tekst wstawi przed kursorem A wpisz tekst doda na końcu linii UWAGA: Wciœnięcie przeniesie Cię z powrotem do trybu Normal lub odwoła niechciane lub częœciowo wprowadzone polecenia. Teraz możemy kontynuować i przejœć do Lekcji 2. ~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~ Lekcja 2.1.: POLECENIE DELETE (usuwanie) ** Wpisz dw by usunšć wyraz. ** 1. Wciœnij , by upewnić się, że jesteœ w trybie Normal. 2. Przenieœ kursor do linii poniżej oznaczonej --->. 3. Przesuń kursor na poczštek wyrazu, który chcesz usunšć. 4. Wpisz dw by usunšć wyraz. UWAGA: Litera d pojawi się na dole ekranu. Vim czeka na wpisanie w . Jeœli zobaczysz inny znak, oznacza to, że wpisałeœ coœ Ÿle; wciœnij i zacznij od poczštku. ---> Jest tu parę papier wyrazów, które kamień nie należš do nożyce tego zdania. 5. Powtarzaj kroki 3. i 4. dopóki zdanie nie będzie poprawne, potem przejdŸ do Lekcji 2.2. ~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~ Lekcja 2.2.: WIĘCEJ POLECEŃ USUWAJĽCYCH ** Wpisz d$ aby usunšć tekst do końca linii. ** 1. Wciœnij aby się upewnić, że jesteœ w trybie Normal. 2. Przenieœ kursor do linii poniżej oznaczonej --->. 3. Przenieœ kursor do końca poprawnego zdania (PO pierwszej . ). 4. Wpisz d$ aby usunšć resztę linii. ---> Ktoœ wpisał koniec tego zdania dwukrotnie. zdania dwukrotnie. 5. PrzejdŸ do Lekcji 2.3., by zrozumieć co się stało. ~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~ Lekcja 2.3.: O OPERATORACH I RUCHACH Wiele poleceń zmieniajšcych tekst jest złożonych z operatora i ruchu. Format dla polecenia usuwajšcego z operatorem d jest następujšcy: d ruch gdzie: d - operator usuwania. ruch - na czym polecenie będzie wykonywane (lista poniżej). Krótka lista ruchów: w - do poczštku następnego wyrazu WYŁĽCZAJĽC pierwszy znak. e - do końca bieżšcego wyrazu, WŁĽCZAJĽC ostatni znak. $ - do końca linii, WŁĽCZAJĽC ostatni znak. W ten sposób wpisanie de usunie znaki od kursora do końca wyrazu. UWAGA: Wpisanie tylko ruchu w trybie Normal bez operatora przeniesie kursor tak, jak to okreœlono. ~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~ Lekcja 2.4.: UŻYCIE MNOŻNIKA DLA RUCHU ** Wpisanie liczby przed ruchem powtarza ruch odpowiedniš iloœć razy. ** 1. Przenieœ kursor na poczštek linii poniżej zaznaczonej --->. 2. Wpisz 2w aby przenieœć kursor o dwa wyrazy do przodu. 3. Wpisz 3e aby przenieœć kursor do końca trzeciego wyrazu w przód. 4. Wpisz 0 (zero), aby przenieœć kursor na poczštek linii. 5. Powtórz kroki 2. i 3. z innymi liczbami. ---> To jest zwykły wiersz z wyrazami, po których możesz się poruszać. 6. PrzejdŸ do lekcji 2.5. ~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~ Lekcja 2.5.: UŻYCIE MNOŻNIKA, BY WIĘCEJ USUNĽĆ ** Wpisanie liczby z operatorem powtarza go odpowiedniš iloœć razy. ** W wyżej wspomnianej kombinacji operatora usuwania i ruchu podaj mnożnik przed ruchem, by więcej usunšć: d liczba ruch 1. Przenieœ kursor do pierwszego wyrazu KAPITALIKAMI w linii zaznaczonej --->. 2. Wpisz 2dw aby usunšć dwa wyrazy KAPITALIKAMI. 3. Powtarzaj kroki 1. i 2. z innymi mnożnikami, aby usunšć kolejne wyrazy KAPITALIKAMI jednym poleceniem ---> ta ASD WE linia QWE ASDF ZXCV FG wyrazów została ERT FGH CF oczyszczona. UWAGA: Mnożnik pomiędzy operatorem d i ruchem działa podobnie do ruchu bez operatora. ~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~ Lekcja 2.6.: OPEROWANIE NA LINIACH ** Wpisz dd aby usunšć całš linię. ** Z powodu częstoœci usuwania całych linii, projektanci Vi zdecydowali, że będzie łatwiej wpisać dwa razy d aby usunšć linię. 1. Przenieœ kursor do drugiego zdania z wierszyka poniżej. 2. Wpisz dd aby usunšć wiersz. 3. Teraz przenieœ się do czwartego wiersza. 4. Wpisz 2dd aby usunšć dwa wiersze. ---> 1) Róże sš czerwone, ---> 2) Błoto jest fajne, ---> 3) Fiołki sš niebieskie, ---> 4) Mam samochód, ---> 5) Zegar podaje czas, ---> 6) Cukier jest słodki, ---> 7) I ty też. ~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~ Lekcja 2.7.: POLECENIE UNDO (cofnij) ** Wciœnij u aby cofnšć skutki ostatniego polecenia. U zaœ, by cofnšć skutki dla całej linii. ** 1. Przenieœ kursor do zdania poniżej oznaczonego ---> i umieœć go na pierwszym błędzie. 2. Wpisz x aby usunšć pierwszy niechciany znak. 3. Teraz wciœnij u aby cofnšć skutki ostatniego polecenia. 4. Tym razem popraw wszystkie błędy w linii używajšc polecenia x . 5. Teraz wciœnij wielkie U aby przywrócić linię do oryginalnego stanu. 6. Teraz wciœnij u kilka razy, by cofnšć U i poprzednie polecenia. 7. Teraz wpisz CTRL-R (trzymaj równoczeœnie wciœnięte klawisze CTRL i R) kilka razy, by cofnšć cofnięcia. ---> Poopraw błędyyy w teej liniii i zaamiień je prrzez coofnij. 8. To sš bardzo pożyteczne polecenia. PrzejdŸ teraz do podsumowania Lekcji 2. ~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~ LEKCJA 2. PODSUMOWANIE 1. By usunšć znaki od kursora do następnego wyrazu, wpisz: dw 2. By usunšć znaki od kursora do końca linii, wpisz: d$ 3. By usunšć całš linię: dd 4. By powtórzyć ruch, poprzedŸ go liczbš: 2w 5. Format polecenia zmiany to: operator [liczba] ruch gdzie: operator - to, co trzeba zrobić (np. d dla usuwania) [liczba] - opcjonalne, ile razy powtórzyć ruch ruch - przenosi nad tekstem do operowania, takim jak w (wyraz), $ (do końca linii) etc. 6. By przejœć do poczštku linii, użyj zera: 0 7. By cofnšć poprzednie polecenie, wpisz: u (małe u) By cofnšć wszystkie zmiany w linii, wpisz: U (wielkie U) By cofnšć cofnięcie, wpisz: CTRL-R ~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~ Lekcja 3.1.: POLECENIE PUT (wstaw) ** Wpisz p by wstawić ostatnie usunięcia za kursorem. ** 1. Przenieœ kursor do pierwszej linii ---> poniżej. 2. Wpisz dd aby usunšć linię i przechować jš w rejestrze Vima. 3. Przenieœ kursor do linii c), POWYŻEJ tej, gdzie usunięta linia powinna się znajdować. 4. Wciœnij p by wstawić linię poniżej kursora. 5. Powtarzaj kroki 2. do 4. aż znajdš się w odpowiednim porzšdku. ---> d) Jak dwa aniołki. ---> b) Na dole fiołki, ---> c) A my się kochamy, ---> a) Na górze róże, ~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~ Lekcja 3.2.: POLECENIE REPLACE (zastšp) ** Wpisz rx aby zastšpić znak pod kursorem na x . ** 1. Przenieœ kursor do pierwszej linii poniżej oznaczonej ---> 2. Ustaw kursor na pierwszym błędzie. 3. Wpisz r a potem znak jaki powinien go zastšpić. 4. Powtarzaj kroki 2. i 3. dopóki pierwsza linia nie będzie taka, jak druga. ---> Kjedy ten wiersz bił wstókiwany, ktoœ wciznšł perę złych klawirzy! ---> Kiedy ten wiersz był wstukiwany, ktoœ wcisnšł parę złych klawiszy! 5. Teraz czas na Lekcję 3.3. UWAGA: Pamiętaj, by uczyć się ćwiczšc, a nie pamięciowo. ~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~ Lekcja 3.3.: OPERATOR CHANGE (zmień) ** By zmienić do końca wyrazu, wpisz ce . ** 1. Przenieœ kursor do pierwszej linii poniżej oznaczonej --->. 2. Umieœć kursor na u w lunos. 3. Wpisz ce i popraw wyraz (w tym wypadku wstaw inia ). 4. Wciœnij i przejdŸ do następnej planowanej zmiany. 5. Powtarzaj kroki 3. i 4. dopóki pierwsze zdanie nie będzie takie same, jak drugie. ---> Ta lunos ma pire słów, które tżina zbnic użifajonc pcmazu zmień. ---> Ta linia ma parę słów, które trzeba zmienić używajšc polecenia zmień. Zauważ, że ce nie tylko zamienia wyraz, ale także zmienia tryb na Insert (wprowadzanie). ~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~ Lekcja 3.4.: WIĘCEJ ZMIAN UŻYWAJĽC c ** Polecenie change używa takich samych ruchów, jak delete. ** 1. Operator change działa tak samo, jak delete. Format wyglšda tak: c [liczba] ruch 2. Ruchy sš także takie same, np.: w (wyraz), $ (koniec linii) etc. 3. Przenieœ się do pierwszej linii poniżej oznaczonej ---> 4. Ustaw kursor na pierwszym błędzie. 5. Wpisz c$ , popraw koniec wiersza i wciœnij . ---> Koniec tego wiersza musi być poprawiony, aby wyglšdał tak, jak drugi. ---> Koniec tego wiersza musi być poprawiony używajšc polecenia c$ . UWAGA: Możesz używać aby poprawiać błędy w czasie pisania. ~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~ LEKCJA 3. PODSUMOWANIE 1. Aby wstawić tekst, który został wczeœniej usunięty wciœnij p . To polecenie wstawia skasowany tekst PO kursorze (jeœli cała linia została usunięta, zostanie ona umieszczona w linii poniżej kursora). 2. By zamienić znak pod kursorem, wciœnij r a potem znak, który ma zastšpić oryginalny. 3. Operator change pozwala Ci na zastšpienie od kursora do miejsca, gdzie zabrałby Cię ruch. Np. wpisz ce aby zamienić tekst od kursora do końca wyrazu, c$ aby zmienić tekst do końca linii. 4. Format do polecenia change (zmień): c [liczba] obiekt Teraz przejdŸ do następnej lekcji. ~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~ Lekcja 4.1.: POŁOŻENIE KURSORA ORAZ STATUS PLIKU ** Naciœnij CTRL-G aby zobaczyć swoje położenie w pliku i status pliku. Naciœnij G aby przejœć do linii w pliku. ** UWAGA: Przeczytaj całš lekcję zanim wykonasz jakieœ polecenia!!! 1. Przytrzymaj klawisz CTRL i wciœnij g . Używamy notacji CTRL-G. Na dole strony pojawi się pasek statusu z nazwš pliku i pozycjš w pliku. Zapamiętaj numer linii dla potrzeb kroku 3. UWAGA: Możesz też zobaczyć pozycję kursora w prawym, dolnym rogu ekranu. Dzieje się tak kiedy ustawiona jest opcja 'ruler' (więcej w lekcji 6.). 2. Wciœnij G aby przejœć na koniec pliku. Wciœnij gg aby przejœć do poczštku pliku. 3. Wpisz numer linii, w której byłeœ a potem G . To przeniesie Cię z powrotem do linii, w której byłeœ kiedy wcisnšłeœ CTRL-G. 4. Jeœli czujesz się wystarczajšco pewnie, wykonaj kroki 1-3. ~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~ Lekcja 4.2.: POLECENIE SZUKAJ ** Wpisz / a następnie wyrażenie, aby je znaleŸć. ** 1. W trybie Normal wpisz / . Zauważ, że znak ten oraz kursor pojawiš się na dole ekranu tak samo, jak polecenie : . 2. Teraz wpisz błond . To jest słowo, którego chcesz szukać. 3. By szukać tej samej frazy ponownie, po prostu wciœnij n . Aby szukać tej frazy w przeciwnym, kierunku wciœnij N . 4. Jeœli chcesz szukać frazy do tyłu, użyj polecenia ? zamiast / . 5. Aby wrócić gdzie byłeœ, wciœnij CTRL-O. Powtarzaj, by wrócić dalej. CTRL-I idzie do przodu. Uwaga: 'błond' to nie jest metoda, by przeliterować błšd; 'błond' to błšd. Uwaga: Kiedy szukanie osišgnie koniec pliku, będzie kontynuowane od poczštku o ile opcja 'wrapscan' nie została przestawiona. ~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~ Lekcja 4.3.: W POSZUKIWANIU PARUJĽCYCH NAWIASÓW ** Wpisz % by znaleŸć parujšcy ), ], lub } . ** 1. Umieœć kursor na którymœ z (, [, lub { w linii poniżej oznaczonej --->. 2. Teraz wpisz znak % . 3. Kursor powinien się znaleŸć na parujšcym nawiasie. 4. Wciœnij % aby przenieœć kursor z powrotem do parujšcego nawiasu. 5. Przenieœ kursor do innego (,),[,],{ lub } i zobacz co robi % . ---> To ( jest linia testowa z (, [, ] i {, } . )) Uwaga: Ta funkcja jest bardzo użyteczna w debuggowaniu programu z niesparowanymi nawiasami! ~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~ Lekcja 4.4.: POLECENIE SUBSTITUTE (zamiana) ** Wpisz :s/stary/nowy/g aby zamienić 'stary' na 'nowy'. ** 1. Przenieœ kursor do linii poniżej oznaczonej --->. 2. Wpisz :s/czaas/czas . Zauważ, że to polecenie zmienia tylko pierwsze wystšpienie 'czaas' w linii. 3. Teraz wpisz :s/czaas/czas/g . Dodane g oznacza zamianę (substytucję) globalnie w całej linii. Zmienia wszystkie wystšpienia 'czaas' w linii. ---> Najlepszy czaas na zobaczenie najładniejszych kwiatów to czaas wiosny. 4. Aby zmienić wszystkie wystšpienia łańcucha znaków pomiędzy dwoma liniami, wpisz: :#,#s/stare/nowe/g gdzie #,# sš numerami linii ograniczajšcych region, gdzie ma nastšpić zamiana. wpisz :%s/stare/nowe/g by zmienić wszystkie wystšpienia w całym pliku. wpisz :%s/stare/nowe/gc by zmienić wszystkie wystšpienia w całym pliku, proszšc o potwierdzenie za każdym razem. ~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~ LEKCJA 4. PODSUMOWANIE 1. CTRL-G pokaże Twojš pozycję w pliku i status pliku. SHIFT-G przenosi Cię do końca pliku. G przenosi do końca pliku. liczba G przenosi do linii [liczba]. gg przenosi do pierwszej linii. 2. Wpisanie / a następnie łańcucha znaków szuka łańcucha DO PRZODU. Wpisanie ? a następnie łańcucha znaków szuka łańcucha DO TYŁU. Po wyszukiwaniu wciœnij n by znaleŸć następne wystšpienie szukanej frazy w tym samym kierunku lub N by szukać w kierunku przeciwnym. CTRL-O przenosi do starszych pozycji, CTRL-I do nowszych. 3. Wpisanie % gdy kursor znajduje się na (,),[,],{, lub } lokalizuje parujšcy znak. 4. By zamienić pierwszy stary na nowy w linii, wpisz :s/stary/nowy By zamienić wszystkie stary na nowy w linii, wpisz :s/stary/nowy/g By zamienić frazy pomiędzy dwoma liniami # wpisz :#,#s/stary/nowy/g By zamienić wszystkie wystšpienia w pliku, wpisz :%s/stary/nowy/g By Vim prosił Cię o potwierdzenie, dodaj 'c' :%s/stary/nowy/gc ~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~ Lekcja 5.1.: JAK WYKONAĆ POLECENIA ZEWNĘTRZNE? ** Wpisz :! a następnie zewnętrzne polecenie, by je wykonać. ** 1. Wpisz znajome polecenie : by ustawić kursor na dole ekranu. To pozwala na wprowadzenie komendy linii poleceń. 2. Teraz wstaw ! (wykrzyknik). To umożliwi Ci wykonanie dowolnego zewnętrznego polecenia powłoki. 3. Jako przykład wpisz ls za ! a następnie wciœnij . To polecenie pokaże spis plików w Twoim katalogu, tak jakbyœ był przy znaku zachęty powłoki. Możesz też użyć :!dir jeœli ls nie działa. Uwaga: W ten sposób można wykonać wszystkie polecenia powłoki. Uwaga: Wszystkie polecenia : muszš być zakończone . Od tego momentu nie zawsze będziemy o tym wspominać. ~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~ Lekcja 5.2.: WIĘCEJ O ZAPISYWANIU PLIKÓW ** By zachować zmiany w tekœcie, wpisz :w NAZWA_PLIKU . ** 1. Wpisz :!dir lub :!ls by zobaczyć spis plików w katalogu. Już wiesz, że musisz po tym wcisnšć . 2. Wybierz nazwę pliku, jaka jeszcze nie istnieje, np. TEST. 3. Teraz wpisz: :w TEST (gdzie TEST jest nazwš pliku jakš wybrałeœ.) 4. To polecenie zapamięta cały plik (Vim Tutor) pod nazwš TEST. By to sprawdzić, wpisz :!dir lub :!ls żeby znowu zobaczyć listę plików. Uwaga: Zauważ, że gdybyœ teraz wyszedł z Vima, a następnie wszedł ponownie poleceniem vim TEST , plik byłby dokładnš kopiš tutoriala, kiedy go zapisywałeœ. 5. Teraz usuń plik wpisujšc (MS-DOS): :!del TEST lub (Unix): :!rm TEST ~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~ Lekcja 5.3.: WYBRANIE TEKSTU DO ZAPISU ** By zachować częœć pliku, wpisz v ruch :w NAZWA_PLIKU ** 1. Przenieœ kursor do tego wiersza. 2. Wciœnij v i przenieœ kursor do punktu 5. Zauważ, że tekst został podœwietlony. 3. Wciœnij znak : . Na dole ekranu pojawi się :'<,'> . 4. Wpisz w TEST , gdzie TEST to nazwa pliku, który jeszcze nie istnieje. Upewnij się, że widzisz :'<,'>w TEST zanim wciœniesz Enter. 5. Vim zapisze wybrane linie do pliku TEST. Użyj :!dir lub :!ls , żeby to zobaczyć. Jeszcze go nie usuwaj! Użyjemy go w następnej lekcji. UWAGA: Wciœnięcie v zaczyna tryb Wizualny. Możesz poruszać kursorem, by zmienić rozmiary zaznaczenia. Możesz też użyć operatora, by zrobić coœ z tekstem. Na przykład d usuwa tekst. ~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~ Lekcja 5.4.: WSTAWIANIE I ŁĽCZENIE PLIKÓW ** By wstawić zawartoœć pliku, wpisz :r NAZWA_PLIKU ** 1. Umieœć kursor tuż powyżej tej linii. UWAGA: Po wykonaniu kroku 2. zobaczysz tekst z Lekcji 5.3. Potem przejdŸ do DOŁU, by zobaczyć ponownie tę lekcję. 2. Teraz wczytaj plik TEST używajšc polecenia :r TEST , gdzie TEST jest nazwš pliku. Wczytany plik jest umieszczony poniżej linii z kursorem. 3. By sprawdzić czy plik został wczytany, cofnij kursor i zobacz, że teraz sš dwie kopie Lekcji 5.3., oryginał i kopia z pliku. UWAGA: Możesz też wczytać wyjœcie zewnętrznego polecenia. Na przykład :r !ls wczytuje wyjœcie polecenia ls i umieszcza je pod poniżej kursora. ~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~ LEKCJA 5. PODSUMOWANIE 1. :!polecenie wykonuje polecenie zewnętrzne. Użytecznymi przykładami sš: :!dir - pokazuje spis plików w katalogu. :!rm NAZWA_PLIKU - usuwa plik NAZWA_PLIKU. 2. :w NAZWA_PLIKU zapisuje obecny plik Vima na dysk z nazwš NAZWA_PLIKU. 3. v ruch :w NAZWA_PLIKU zapisuje Wizualnie wybrane linie do NAZWA_PLIKU. 4. :r NAZWA_PLIKU wczytuje z dysku plik NAZWA_PLIKU i wstawia go do bieżšcego pliku poniżej kursora. 5. :r !dir wczytuje wyjœcie polecenia dir i umieszcza je poniżej kursora. ~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~ Lekcja 6.1.: POLECENIE OPEN (otwórz) ** Wpisz o by otworzyć linię poniżej kursora i przenieœć się do trybu Insert (wprowadzanie). ** 1. Przenieœ kursor do linii poniżej oznaczonej --->. 2. Wpisz o (małe), by otworzyć linię PONIŻEJ kursora i przenieœć się do trybu Insert (wprowadzanie). 3. Wpisz trochę tekstu i wciœnij by wyjœć z trybu Insert (wprowadzanie). ---> Po wciœnięciu o kursor znajdzie się w otwartej linii w trybie Insert. 4. By otworzyć linię POWYŻEJ kursora, wciœnij wielkie O zamiast małego o . Wypróbuj to na linii poniżej. ---> Otwórz linię powyżej wciskajšc SHIFT-O gdy kursor będzie na tej linii. ~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~ Lekcja 6.2.: POLECENIE APPEND (dodaj) ** Wpisz a by dodać tekst ZA kursorem. ** 1. Przenieœ kursor do poczštku pierwszej linii poniżej oznaczonej ---> 2. Wciskaj e dopóki kursor nie będzie na końcu li . 3. Wpisz a (małe), aby dodać tekst ZA znakiem pod kursorem. 4. Dokończ wyraz tak, jak w linii poniżej. Wciœnij aby opuœcić tryb Insert. 5. Użyj e by przejœć do kolejnego niedokończonego wyrazu i powtarzaj kroki 3. i 4. ---> Ta li poz Ci ćwi dodaw teks do koń lin ---> Ta linia pozwoli Ci ćwiczyć dodawanie tekstu do końca linii. Uwaga: a , i oraz A prowadzš do trybu Insert, jedynš różnicš jest miejsce, gdzie nowe znaki będš dodawane. ~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~ Lekcja 6.3.: INNA WERSJA REPLACE (zamiana) ** Wpisz wielkie R by zamienić więcej niż jeden znak. ** 1. Przenieœ kursor do pierwszej linii poniżej oznaczonej --->. Przenieœ kursor do pierwszego xxx . 2. Wciœnij R i wpisz numer poniżej w drugiej linii, tak, że zastšpi on xxx. 3. Wciœnij by opuœcić tryb Replace. Zauważ, że reszta linii pozostaje niezmieniona. 5. Powtarzaj kroki by wymienić wszystkie xxx. ---> Dodanie 123 do xxx daje xxx. ---> Dodanie 123 do 456 daje 579. UWAGA: Tryb Replace jest jak tryb Insert, ale każdy znak usuwa istniejšcy znak. ~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~ Lekcja 6.4.: KOPIOWANIE I WKLEJANIE TEKSTU ** użyj operatora y aby skopiować tekst i p aby go wkleić ** 1. PrzejdŸ do linii oznaczonej ---> i umieœć kursor za "a)". 2. WejdŸ w tryb Wizualny v i przenieœ kursor na poczštek "pierwszy". 3. Wciœnij y aby kopiować (yankować) podœwietlony tekst. 4. Przenieœ kursor do końca następnej linii: j$ 5. Wciœnij p aby wkleić (wpakować) tekst. Dodaj: a drugi . 6. Użyj trybu Wizualnego, aby wybrać " element.", yankuj go y , przejdŸ do końca następnej linii j$ i upakuj tam tekst z p . ---> a) to jest pierwszy element. b) Uwaga: możesz użyć y jako operatora; yw kopiuje jeden wyraz. ~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~ Lekcja 6.5.: USTAWIANIE OPCJI ** Ustawianie opcji tak, by szukaj lub substytucja ignorowały wielkoœć liter ** 1. Szukaj 'ignore' wpisujšc: /ignore Powtórz szukanie kilka razy naciskajšc klawisz n . 2. Ustaw opcję 'ic' (Ignore case -- ignoruj wielkoœć liter) poprzez wpisanie: :set ic 3. Teraz szukaj 'ignore' ponownie wciskajšc: n Zauważ, że Ignore i IGNORE także sš teraz znalezione. 4. Ustaw opcje 'hlsearch' i 'incsearch': :set hls is 5. Teraz wprowadŸ polecenie szukaj ponownie i zobacz co się zdarzy: /ignore 6. Aby wyłšczyć ignorowanie wielkoœci liter: :set noic Uwaga: Aby usunšć podœwietlanie dopasowań, wpisz: :nohlsearch Uwaga: Aby ignorować wielkoœć liter dla jednego wyszukiwania: /ignore\c ~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~ LEKCJA 6. PODSUMOWANIE 1. Wpisanie o otwiera linię PONIŻEJ kursora. Wpisanie O otwiera linię POWYŻEJ kursora. 2. Wpisanie a wstawia tekst ZA znakiem, na którym jest kursor. Wpisanie A dodaje tekst na końcu linii. 3. Polecenie e przenosi do końca wyrazu. 4. Operator y yankuje (kopiuje) tekst, p pakuje (wkleja) go. 5. Wpisanie wielkiego R wprowadza w tryb Replace (zamiana) dopóki nie zostanie wciœnięty . 6. Wpisanie ":set xxx" ustawia opcję "xxx". Niektóre opcje: 'ic' 'ignorecase' ignoruj wielkoœć znaków 'is' 'incsearch' pokaż częœciowe dopasowania 'hls' 'hlsearch' podœwietl wszystkie dopasowania Możesz użyć zarówno długiej, jak i krótkiej formy. 7. Dodaj "no", aby wyłšczyć opcję: :set noic ~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~ LEKCJA 7.1. JAK UZYSKAĆ POMOC? ** Użycie systemu pomocy on-line ** Vim posiada bardzo dobry system pomocy on-line. By zaczšć, spróbuj jednej z trzech możliwoœci: - wciœnij klawisz (jeœli taki masz) - wciœnij klawisz (jeœli taki masz) - wpisz :help Przeczytaj tekst w oknie pomocy, aby dowiedzieć się jak działa pomoc. wpisz CTRL-W CTRL-W aby przeskoczyć z jednego okna do innego wpisz :q aby zamknšć okno pomocy. Możesz też znaleŸć pomoc na każdy temat podajšc argument polecenia ":help". Spróbuj tych (nie zapomnij wcisnšć ): :help w :help c_CTRL-D :help insert-index :help user-manual ~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~ LEKCJA 7.2. TWORZENIE SKRYPTU STARTOWEGO ** Włšcz możliwoœci Vima ** Vim ma o wiele więcej możliwoœci niż Vi, ale większoœć z nich jest domyœlnie wyłšczona. Jeœli chcesz włšczyć te możliwoœci na starcie musisz utworzyć plik "vimrc". 1. Poczštek edycji pliku "vimrc" zależy od Twojego systemu: :edit ~/.vimrc dla Uniksa :edit $VIM/_vimrc dla MS-Windows 2. Teraz wczytaj przykładowy plik "vimrc": :read $VIMRUNTIME/vimrc_example.vim 3. Zapisz plik: :w Następnym razem, gdy zaczniesz pracę w Vimie będzie on używać podœwietlania składni. Możesz dodać wszystkie swoje ulubione ustawienia do tego pliku "vimrc". Aby uzyskać więcej informacji, wpisz :help vimrc-intro ~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~ Lekcja 7.3.: UZUPEŁNIANIE ** Uzupełnianie linii poleceń z CTRL-D i ** 1. Upewnij się, że Vim nie jest w trybie kompatybilnoœci: :set nocp 2. Zerknij, jakie pliki sš w bieżšcym katalogu: :!ls lub :!dir 3. Wpisz poczštek polecenia: :e 4. Wciœnij CTRL-D i Vim pokaże listę poleceń, jakie zaczynajš się na "e". 5. Wciœnij i Vim uzupełni polecenie do ":edit". 6. Dodaj spację i zacznij wpisywać nazwę istniejšcego pliku: :edit FIL 7. Wciœnij . Vim uzupełni nazwę (jeœli jest niepowtarzalna). UWAGA: Uzupełnianie działa dla wielu poleceń. Spróbuj wcisnšć CTRL-D i . Użyteczne zwłaszcza przy :help . ~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~ Lekcja 7. PODSUMOWANIE 1. Wpisz :help albo wciœnij lub aby otworzyć okno pomocy. 2. Wpisz :help cmd aby uzyskać pomoc o cmd . 3. Wpisz CTRL-W CTRL-W aby przeskoczyć do innego okna. 4. Wpisz :q aby zamknšć okno pomocy. 5. Utwórz plik startowy vimrc aby zachować wybrane ustawienia. 6. Po poleceniu : , wciœnij CTRL-D aby zobaczyć możliwe uzupełnienia. Wciœnij aby użyć jednego z nich. ~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~ Tutaj się kończy tutorial Vima. Został on pomyœlany tak, aby dać krótki przeglšd jego możliwoœci, wystarczajšcy byœ mógł go używać. Jest on daleki od kompletnoœci, ponieważ Vim ma o wiele, wiele więcej poleceń. Dla dalszej nauki rekomendujemy ksišżkę: Vim - Vi Improved - autor Steve Oualline Wydawca: New Riders Pierwsza ksišżka całkowicie poœwięcona Vimowi. Użyteczna zwłaszcza dla poczštkujšcych. Zawiera wiele przykładów i ilustracji. Zobacz http://iccf-holland.org./click5.html Starsza pozycja i bardziej o Vi niż o Vimie, ale także warta polecenia: Learning the Vi Editor - autor Linda Lamb Wydawca: O'Reilly & Associates Inc. To dobra ksišżka, by dowiedzieć się niemal wszystkiego, co chciałbyœ zrobić z Vi. Szósta edycja zawiera też informacje o Vimie. Po polsku wydano: Edytor vi. Leksykon kieszonkowy - autor Arnold Robbins Wydawca: Helion 2001 (O'Reilly). ISBN: 83-7197-472-8 http://helion.pl/ksiazki/vilek.htm Jest to ksišżeczka zawierajšca spis poleceń vi i jego najważniejszych klonów (między innymi Vima). Edytor vi - autorzy Linda Lamb i Arnold Robbins Wydawca: Helion 2001 (O'Reilly) - wg 6. ang. wydania ISBN: 83-7197-539-2 http://helion.pl/ksiazki/viedyt.htm Rozszerzona wersja Learning the Vi Editor w polskim tłumaczeniu. Ten tutorial został napisany przez Michaela C. Pierce'a i Roberta K. Ware'a, Colorado School of Mines korzystajšc z pomocy Charlesa Smitha, Colorado State University. E-mail: bware@mines.colorado.edu. Zmodyfikowane dla Vima przez Brama Moolenaara. ~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~ Przetłumaczone przez Mikołaja Machowskiego, Sierpień 2001, rev. Marzec 2002 2nd rev. Wrzesień 2004 3rd rev. Marzec 2006 4th rev. Grudzień 2008 Wszelkie uwagi proszę kierować na: mikmach@wp.pl